اوراق تسهیلات مسکن هفته گذشته علاوه بر آنکه رشد ۱۶۴ درصدی در ارزش معاملات داشت، شاهد رشد ۱۷۲ درصدی در حجم معاملات بود.
افزایش نرخ مسکن در ۲۰ ماه اخیر که کاهش شدید قدرت خرید مردم و درنتیجه کاهش تعداد معاملات مسکن را در پِی داشت، با آغاز تابستان متوقف و به روند کاهشی تغییر مسیر داد؛ با آغاز پاییز، روند کاهش نرخ مسکن حفظ شد، اما تعداد معاملات افزایش یافت؛ اتفاقی که معمولا عکس آن در پاییز هر سال رخ میدهد و با آغاز فصل سرما، شاهد کاهش تعداد معاملات مسکن هستیم؛ اما در امسال، نرخ بالا، فصل تابستان را به سردترین و راکدترین فصل بازار در یک دهه اخیر تبدیل کرد.
سرمایی که بلافاصله به بازار اوراق تسهیلات مسکن نیز سرایت کرد و سبب شکسته شدن رکوردهای متعدد کاهش تعداد و همچنین ارزش معاملات اوراق تسه در تابستان امسال شد. به گونهای که نرخ هر برگه اوراق تسهیلات مسکن در پایینترین نرخ خود در ۱۰ سال گذشته قرار گرفت و تا نزدیک کانال ۲۰ هزار تومان نیز رسید.
با این حال وقوع چند اتفاق مهم در پاییز امسال در بازار مسکن سبب شد تا این رکود، روند بهبود به خود گرفته و هم بازار مسکن و هم به تبع آن، بازار اوراق تسهیلات مسکن رشد مثبت به خود بگیرد.
این اتفاقات شامل افزایش حداکثر سن بنای مشمول دریافت سقف تسهیلات مسکن از محل اوراق تسهیلات مسکن از ۲۰ به ۲۵ سال ساخت بود که باعث شد تعداد واحدهای مسکونی مشمول دریافت سقف وام مسکن که برای زوجین در تهران ۱۲۰ میلیون تومان است، افزایش یابد.
هرچند که این رقم نمیتواند تأثیر به سزایی در پوشش هزینه خرید مسکن داشته باشد، اما با توجه به کاهش نرخ مسکن در برخی مناطق پایتخت (دومین اتفاق در روزهای اخیر) و همچنین کاهش جذابیت بازار برای سوداگران که احتمال افزایش نرخ مسکن در ماههای آتی را منتفی میکند، احتمال افزایش تعداد معاملات مسکن باز هم در ماههای پیش رو وجود دارد.
سومین اتفاق نیز آغاز نام نویسی در طرح ملی مسکن و اعلام آن در یک هفته گذشته است که میتواند در امیدوار شدن اقشار متوسط به خانه دار شدن طی دو سه سال آینده کمک شایان توجهی کند.
چهارمین اتفاق نیز اتمام ماههای محرم و صفر بود که به طور سنتی مردم از خرید مسکن در این دو ماه خصوصا ماه صفر اجتناب میکنند که در افزایش رکود مسکن مؤثر بود اما با گذشته ۱۰ روز از ماه ربیع الاول، به نظر میرسد وضعیت بازار مسکن رشد خوبی داشته و درنتیجه حجم معاملات و ارزش معاملات اوراق تسهیلات مسکن در بازار فرابورس نیز روند صعودی به خود گرفت.
مجموعه این اتفاقات سبب شد تا بازار مسکن در فاز رونق قرار گیرد؛ هر چند که انجام کمتر از ۴ هزار فقره معامله مسکن در پایتختی که ۴ میلیون واحد مسکونی دارد و نشان دهنده انجام تنها یک دهم درصد (۰.۱ درصد) معامله از مجموع مساکن تهران است، نمیتوان بر آن نام رونق نهاد.
با این حال تغییر نگرش خریداران مصرفی به بازار مسکن و زنده شدن امید به خانه دار شدن در دهکهای متوسط بدون افزایش قیمت، به افزایش ورود این دهک به بازار و سبب شده تا نرخ اوراق تسهیلات مسکن در هفته گذشته با افزایش شدیدی روبه رو شود.
به گونهای که ارزش معاملات اوراق گواهی حق تقدم تسهیلات مسکن در فرابورس در هفته گذشته نسبت به هفته قبل از آن، رشد ۱۶۴ درصدی و تعداد معاملات این ابزار نوین بازار سرمایه نیز ۱۷۲ درصد افزایش یابد.
همچنین در معاملات روز گذشته فرابورس، نرخ اوراق تسهیلات مسکن در تعدادی از نمادهای معاملاتی به ۴۴ هزار تومان افزایش یافت به این صورت که در ۴ نماد معاملاتی، حداکثر نرخ اوراق تسهیلات مسکن ۴۴ و حداقل ۴۱ هزار تومان بود.
ارزانترین نرخ اوراق نیز در معاملات روز گذشته، ۳۲ هزار و ۸۰۰ تومان برای نماد معاملاتی تسه ۹۶۰۹ (اوراق تسهیلات مسکن صادره در آذر ۹۶) و پس از آن با نرخ ۳۳ هزار و ۷۰۰ تومان برای نماد معاملاتی تسه ۹۶۱۰ (اوراق تسهیلات مسکن صادره در دی ۹۶) بود که با توجه به اینکه این دو نماد در دو ماه پایانی تاریخ اعتبار خود قرار دارند، کاهش شدید نرخ این نمادها طبیعی است.
بیشترین میزان فروش برگههای حق تقدم تسهیلات مسکن نیز در معاملات روز گذشته به تسه ۹۸۰۷ (اوراق تسهیلات مسکن صادره در مهر امسال) با عرضه ۴۳ هزار و ۹۰۰ برگه و با میانگین نرخ ۳۸ هزار و ۳۳۳ تومان اختصاص داشت. یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان نیز گردش مالی این نماد معاملاتی در بازار فرابورس در نخستین روز کاری هفته جاری بود. ۳ هزار و ۲۷۹ نفر نیز متقاضی خرید این برگهها بودند.
تسه ۹۸۰۶ (اوراق تسهیلات مسکن صادره در شهریور امسال) نیز با عرضه ۱۳ هزار و ۱۱۲ برگه با میانگین قیمتی ۳۸ هزار تومان در هر برگه و گردش مالی ۵۰۰ میلیون تومان دومین نماد معاملاتی پُرتقاضا در معاملات روز گذشته فرابورس بود. ۸۶۸ نفر هم در صف خرید این نماد ایستادند.
میزان تقاضا از خرید اوراق تسهیلات مسکن در معاملات شنبه ۱۸ بهمن در روز نخست ثبت نام طرح ملی مسکن به حدی بود که هیچ نمادی کمتر از هزار برگه به فروش نرساند و بیشتر نمادها با بیش از ۲ هزار برگه به فروش رسیدند.
در حالی که در ماههای گذشته بسیاری از نمادهای معاملاتی تسه با فروش کمتر از ۱۰۰ برگه در هر روز کاری بازار سرمایه مواجه میشدند.